Çima Îsa (S.A.) bi Aramî diaxivî dema ku Încîl bi Yewnanî hatibûn nivîsandin?

Ma ne mîna Qur’ana Pîroz e ku bi zimanê Çînî hatiye lê Pêxember (s.

Ev pirsek mezin e. Û dibe ku yekî din bi wê re heye. Dibe ku em jî meraq dikin ka gelo ev yek jî bi rengekî ramana ku Xwedê îlham daye Încîl red dike an berevajî dike. Lewre ev yek ji awayê nazilbûna Qur’ana pîroz cuda ye. Ji ber vê yekê em vê yekê di çend gavan de nîqaş bikin.

Ya yekem, hevsengiya çînî-erebî bi rastî ne rast e. Di navbera Çînî û Erebî de têkiliyeke dîrokî ya rast nîne. Ji ber vê yekê, eşkerekirina pirtûkek bi çînî ji civakek erebî re dê tenê bêaqil be. Bê şik hêza Xwedê heye ku tiştekî wisa bi mucîze bike. Lê ew ê bibe pirtûkek ku tu kesî nikaribe fehm bike – heta Pêxember (s.a.w) bixwe jî. Wê demê peyama Pirtûkê dê bêkêr be. Mirov guh nedida wê (ji ber ku wan jê fam nedikir) û mirov wê hingê zû ji bîr dikirin. Na, peyama pêxemberî, ger ku bandorê li ser civakê bike (û sedema ku pêxemberek di serî de peyamê distîne ev e) divê ji aliyê wê civakê ve were fêmkirin.

Çima Quran bi Erebî

Armanca nazilkirina Qurana pîroz ew bû ku bi erebî hişyariyek bide. Ayeta jêrîn ji me re dibêje:

Ji bo ku hûn hînî hikmetê bibin , me ew Qur’aneke Erebî hinartiye .Sure 12:2 Ûsiv

Bi vî awayî me ew (Qur’an) daxistiye daku bi zimanê Erebî bibe dîwaneke desthilatdar…Sure 13:37 (Tunder)

Bi vî awayî me Quraneke Erebî ji te re şandiye, da ku tu dayika bajaran û derdora wê hişyar bikî û bi roja civînê, ku tu dudilî tê de nîne, hişyar bikî. wê di bihiştê de bin û hinek jî di agirê gewre de binSure 42:7 (Şêwirdarî)

Me ew Qur’anek bi Erebî kiriye, ji bo ku hûn têbigihîjin (û hînî hikmetê bibin) .Sure 43:3 (Luxurs)

Yûsif Elî di tefsîra ayeta 7 ya sûreya 42 (Şêwirmendiyê) de dibêje ku ‘Dayika Bajaran’ Bajarê Mekke ye û “Mebesta Qur’anê bi Erebî ew e ku ji bo mirovên ku bi wan re têne fam kirin eşkere ye. û di nav wan de hate belav kirin” (#4533). Ji ber vê yekê armanc ew bû ku hişyariyek were dayîn da ku Ereb, bi taybetî yên li Mekkê hişyar bibin. Û ji bo ku ew biqewime diviyabû bi erebî be.

Çima Încîl bi Yewnanî

Încîl ne tenê ji Cihûyan re ji hemû gelan re peyamek bû. Di dema Hz.Îsa el-Masih (Îsa-s.a.w) de, dinya di esasê xwe de yûnanîaxêf bû. Ji ber fethên Îskenderê Makedonî berî sêsed salan, piraniya dinyayê bi Yewnanî diaxivî. Analojiyek hişk îro bi Englishngilîzî re heye. Ji ber hêza kolonyal a berê ya Brîtanya Mezin, îro zimanê navneteweyî yê cîhanê Îngilîzî ye. Hêza mezin a cîhanê îro (DYA) ji ber Brîtanyaya Mezin zimanê Îngilîzî qebûl kir. Ji ber vê yekê Îngilîzî hema hema gerdûnî ye. 

https://youtube.com/watch?v=10k9eF7LCYw%3Ffeature%3Doembed%26enablejsapi%3D1%26origin%3Dhttps%3A

Cihûyên wê rojê bi dilxwazî ​​zimanê Yewnanî qebûl kirin, ji ber vê yekê piraniya wan duzimanî bûn. Bi rastî cihûyan ew qas bi Yewnanî diaxivîn ku bi qasî 200 sal beriya Îsa Mesîh (S.A.) Pirtûkên Pîroz wergerandin Yewnanî. Ev werger Septuagint e ( li vir bixwînin ). Septuagint ji hêla Cihûyan û hem jî ji hêla ne Cihûyên wê rojê ve pir hate xwendin. Ji ber vê yekê, di dema Îsa el Masîh (S.a.w) de mirov ji zimanê Îbranî zêdetir Pirtûkên Pîroz bi Yewnanî dixwînin.

Dibe ku Îsa el Masîh (S.S.) bi Yewnanî diaxive ji ber ku em li Încîl çend caran dibînin ku Yewnanî û Romayên ne Cihû bi wî re axivîn. Lêbelê, ew ê bi şagirtên (hevalên) xwe re bi Aramî bipeyivî, ji ber ku ew zimanê xwezayî yê Cihûyên Celîlê yên wê rojê bû.

Bandora Yewnanî ya Berbelav

Lê nivîskarên Încîlê bêguman duzimanî bûn û bi vî awayî bi yewnanî dizanibûn. Metta bi pîşeyê bacgir bû û bi vî awayî bi Romayên Yewnanîaxêv re bi rêkûpêk dixebitî. Lûqa Yewnanî bû û bi vî awayî Yewnanî zimanê wî yê yekem bû. Yûhenna Mark ji Orşelîmê (Al Quds) bû û ji ber vê yekê Cihûyekî Yewnanîaxêf bû. Yûhenna ji malbatek dewlemend bû (bi vî rengî xwenda bû) ji ber vê yekê bi Yewnanî bi rihetî diaxivî.

Peyama Încilê ji cîhanê re didan. Ji ber vê yekê, ji bo ku cîhana wê rojê wê fêm bikin, wan bi Yewnanî nivîsand. Ji ber ku Tewrat û Zabûr Încîlê eşkere dikin ( li Qur’anê li nîşaneyên Încîlê binêre ) nivîskarên Încîl gelek caran ji Tewrat/Zabûr îsbat dikin. Gava ku ew wusa dikin, ew ji Septuagint (Yewnanî Taurat/Zabur) neql dikin. Em ji dîrokê dizanin ku ev peyam bi rastî li seranserê cîhana Rojhilata Navîn a bi Yewnanîaxêv belav bû. Ev nîşan dide ku mirov hema hema li bendê bûn ku di wê demê de Nivîsara Pîroz bi Yewnanî were xwendin.

Ji bo nivîsandina Încîlê soza Rêbertî hat dayîn

Ji ber vê yekê ev bersiv dide ‘çima’ ew bi Yewnanî bû. Lê gelo Xwedê dîsa jî dikare îlhamê bide van nivîskaran dema ku ew bi Yewnanî ji gotinên Îsa el Masîh (S.S.) berê bi Aramî digotin? Îsa el-Masih (s.a.w) bi xwe jî soz dabû ku Xwedê rêberiyê ji wan re bişîne. Van perçeyan ji nîqaşek taybetî ya ku wî bi şagirtên xwe re kir ku di Mizgîniya Yûhenna de hatine tomar kirin bixwînin. Hûn dikarin bi tikandina li vir tevahiya gotûbêjê bixwînin .

¹⁵  «Eger hûn ji min hez bikin, hûnê bi ya ku ez emir dikim bînin cih. ¹⁶  Û ezê ji Bav bixwazim û ewê Şêwirmendekî din bide we, da ku her û her bi we re be, ¹⁷  Ruhê Rastiyê. ²⁵  «Hê hê bi we re min ev hemû gotin. ²⁶  Lê Şêwirmend, Ruhê Pîroz, yê ku Bav wê bi navê min bişîne, wê her tiştî hînî we bike û hemû tiştên ku min ji we re gotine bîne bîra we …  «Dema ku Şêwirmend bê, ezê wî ji aliyê Bav ve ji we re bişînim. , Ruhê rastiyê yê ku ji Bav derdikeve, ewê li ser min şahidiyê bike . 27 Û divê hûn jî şahidiyê bikin, ji ber ku hûn ji destpêkê ve bi min re bûn…. Ji we re hê bêtir heye ku ez ji we re bêjim, ji ya ku hûn niha dikarin ragirin. 13 Lê gava ew Ruhê Rastiyê bê, ewê we berbi hemû rastiyê ve bibe. … û ew ê ji we re bêje ku hê çi tê.Yûhenna 14

Ji ber vê yekê soz ew bû ku Şêwirmend, Ruhê rastiyê, di nivîsandina wan de rêberiya wan bike. Ewê ji wan re şahidiyê bikira, da ku ew tiştên ku wan nivîsandine rast be. Încîl vê yekê zêdetir rave dike:

Hemû Nivîsarên Pîroz ji nefesa Xwedê ne û ji bo hînkirin, hilanînê, rastkirin û perwerdekirina rastdariyê bikêrhatî ye, da ku mirovê Xwedê ji bo her karê qenc bi tevahî were amade kirin.2 Tîmotêyo 3:16

Xala li vir ew e ku Xwedê bi xwe ji bo tiştên ku wan nivîsandine soz daye rêberî û îlhamê. Ji ber vê yekê, Xwedê wê gotinên ku wan nivîsandibûn derxîne. Ji ber vê yekê peyam dê ewledar û pêbawer be – ji hêla Xwedê ve hatî îlham kirin.

Xwedayê Serwer Riyên Xwe Hilbijêre

Îcar awayê ku Xweda Încîl daxist û eşkere kir, bi rastî ji awayê nazilbûna Qur’ana pîroz cuda bû. Lê gelo ew wê xelet, xirabtir an kevnar dike? Pêdivî ye ku em zanibin ku Xwedê maf û hêz heye ku bi awayên cûda tiştên cûda bike. Pêxember Mûsa (s.a.a.) li Çiyayê Şengalê dema ku Xwedê li ser lewheyên kevirî nivîsandibû, ferman wergirt. Ma ev tê wê wateyê ku hemî pêxemberên paşîn jî divê peyama xwe ji Wî li ser tabletên keviran bistînin? Û tenê li Çiyayê Şengalê? Ji ber ku pêxemberên pêşîn Cihû bûn, gelo ev tê vê wateyê ku divê hemî pêxember Cihû bin? Ji ber ku Hz . 

Ez wisa difikirim ku em ê ji bo van hemûyan bersiva ‘na’ bidin. 

Xwedê Teala li gor serweriya xwe xwedî hêz û heq e ku ji bo pêkanîna daxwaza xwe pêxember, rê û rêbazên cuda hilbijêre. Beşa me ev e ku em biryar bidin ka peyam bi rastî ji Wî ye an na. Ji ber ku Qur’ana pîroz bi xwe dide zanîn ku Xwedê îlhama Încîl daye û Îsa (s.a.a) heman îlham û rêberîyê daye, ew ê bêaqil be ku bi awayekî din nîqaş bikin.

Kurtekirin

Bi kurtî, şagirtên Îsa bi Yewnanî nivîsandin, da ku dinya peyama wan fêm bike. Dema ku wan Încîl dinivîsand, Xwedê soz daye ku rêberî û îlhamê bide şagirtan. Qur’an vê yekê bi eşkerekirina ku ew îlham bûye piştrast dike. Ev rêbaza wehyê ji ya Qurana pîroz cuda ye. Lê ne li ser me ye ku em ji Xwedê re bêjin sînorên wî çi ne. Di dîroka mirovahiyê de wî ji bo ragihandina peyama xwe rêbaz, pêxember û rêgezên cihê bikar anîne.